پاکستان آن بارئنگا غیر ذمہدار آ ریاست آتہ یلہ کینہ ایلو ملک او ریاست آتا جائزہ ھلین تو زند نا ہر موڑ آ ننے قانود ،نظم وضبط برابری انسانیت آسان ھلین زندنا ہر ھندا او کاریم اٹی ننے جوان نذر بریک۔۔ اگہ نن مثالث ایکن اسہ سڑکے سے نا زیہا اسہ نذر ئس شاغن تو اونا ہر ھندا ہراوڑ زمین بدل مریک اونا زیہا ہمووڑ نشان خلوک مریک ،ہراتا مسخت ننا رہنمائی او ننے سڑ ک نا زیہا مروکا ویلاتان سرپندی تتنگے کہ نن ہشار مرین کہ داکان سہدار چناس ،یا ہنوک بروک ئس ہننگ بننگ کیک سڑک آ دا لیک نا شکل اٹی ننے سرپندی تننگک۔ کہ داکان نم اسٹ ایلو ڑان گزرینگ انگ کیرے ، داکان انسان و سہدار ئس گزرینگ ،داڑے جھنپ ،پُھل کازبہ موڑ بریک ،داڑے خل مش ،ریک دیر ،جھنگل بریک ۔داکان مونی نما منزل داخس اے او داخہ بسنرے۔ داڑے داخہ تیز او داخہ مدان ہننگ کیرے، تاکہ نما او ایلو نا سفر سلامتی ئٹ گزرینگہ، اسٹ ایلو کن ویل ودی مف او کاٹم اے تینا مفتنا خل اٹی شاپبو۔
بس ہر اسٹ دا پارکو یا نشان تروکا قانود آ عمل کے تو ہچو ویل مشکل ئس مونا بفک ، نہ نا سواری نہ نا جند ساہے او ایلو اے جانی مالی تاوان رسینگک۔
ٹھیک ھندا نا وڑ ئٹ آجوئی پسند سلاح بند تنظیم او گینگ والا بدماش او لفنگ زانی مدمعاش سیٹی ہم معمولی فرق ئس خننگک ،اگہ زرئس تینا سڑک نا پلو اے یلہ کریس تو ساہ اے باایتس، ولہ داڑے نا چنکا غلطی نا مچا خواری تہ سفر نا پھوک مش کیک، انتیکہ ہڑدو سراک ظاہری توفک بڈ ار،اوتہ اوتا جواننگا او بد انگا کڑدار اسٹ ایلوڑان جتا بڑز شیف ،عزت رسيفك بے عزت کیک ۔ نے جوانی کننگا آجوئی ايتك، گندئی کننگا کھائی ٹی بٹک ،ھندن اونا جواننگا کڑدار راجے آجوئی نا مزل او مسخت آ رسیفنگ اٹی کمک ایتک ۔
نم ہم خنوریکہ جہد کار تنظیم او ایلو پلوان ڈاکو بدماش گینگ والا تتون ہم ہر وڑئنا سنگت خوانوک بے خوانوک،سرپند ناسرپند وڑ وڑئنا ہانڈی وال اوار تمک ، کسس دادے تینا تینا راج نا غلامی نا خاطران تینائی کیک کسس داتہ ذاتی لالچ ہرس ناسرپندی بیوقوفی نا سوبان تینائی کیک او معاشرہ کن ویل ودی کیک ۔ اگہ آجوئی پسندو تنظیم سیٹی ناسرپندو سنگت ئس کائک تو ہر وڑئٹ اودے سرپندی تننکگ ، جوان او گندنا فرق اے اودے پاننگک ، او اے وختسکان اودے سرپندی تننکگ کہ اوک لس راج کن آسراتی نا وسیلہ جوڑ مفسہ، اوتہ ہروڑ ئنا سوج او ورندی نا آزاتی تننکگ ، اوک بے خوف خطرہ سوج کننگ کیرہ ، معمالہ نا تہٹی ہنگکیرہ ۔اوتہ آجوئی پسند سنگت ہرا خواری کشوک ، جفا کش ،دانشور، چاوک ،مصنف ،نوشتہ کار ادب آ سرپندی تخو کا سنگتاتا رہنمائی دوئی مریک ۔اوتان فائدہ سپائی آن ھلیس لیڈر ئسکان ہیل کننگ کن اوتا رہنمائی آن فائدہ ہرفنگ نا ہر وخت کوششت کیرہ ۔ اوتیٹی چنا بھلانا احترام او شفقت ،ظالم تون سختی ، مظلوم بے وس تون انسانیت نا جوزہ استاتیٹی شاغنگک۔
داڑے کسس نا جائز آ خواہش نا رندٹ ہنگکپک،داڑے توفک نا زورا دوست سنگت ،تینا راج ئنا مخلوق تون بد اخلاقی ،یا توفک نا زورا زوراکی ،ہیراپھیری کنگپک۔او توفک نا زورا اوتا زور شاغنگ ہم ہچ بر کپک۔ بلکہ دلیل علم ئٹ اسٹ ایلوئے سرپندی تننگک ۔اسٹ ایلو تون ،بحث مباحثہ ہیلکنگ اے رواج تننگک۔ اگہ مونا بندغ زیات علم دانش نا خواجہ اے تو اونا مونان بحث اے کج بحثی نا پلوا دننگپک، او کم علم تخوکا تینا ناسرپندی اونا دانائی اے زوت قبول کیک، او منِک، مون مستی کن صلاح مشورہ کیک او سرپندی دوئی کیک ۔ داڑے دا ہنگپک کہ مونا علم والا چاوکے نرینہ یا نیاڑی اسے ، صنف نا بنیادا فیصلہ کنگپک ،بلکہ اونا سرپندی اے ہننگک او جوانو گھام ہرفک۔اوتہ باپشت تینا کمزوری نالائقی اے ڈھکنگ کن دا ہم پاپک کہ اوک غدار یا دشمن ار، او ناسرپند اُرُر نہ مونی اوتیکن ویل ودی کیرہ ، بلکہ اوتا عزت احترام اے پین زیات کننگے شروع کیرہ۔
،داڑے اوک ہررہ کہ مونا بندغ نرینہ یا نیاڑی سے اوک استاد ،پروفیسر وکیل یا ایلو شعبہ آتان تعلق تخرہ ،اوک فلاسفر ،پی ایچ ڈی او ڈاکٹر ار،تو اوتہ لس زالبول تون سوچ فکر نا ردٹ اسہ وڑ ہپسہ۔انتیکہ اوتیٹی زمین آسمان نا فرق خننکگ ، ھنداوڑ نرینہ آتا ہم حالت اے ۔
مگہ اوتا برخلاف گینگ بدمعاش آ تتون دا سوچ چپی اے اوک تینے آن زیات معلموداری اور سرپندی تخوکااے تینے آن مونی ہنگ الپسہ ،اوتہ شیف خلنگ بیٹنگ کن بھازا شیطانی منصوبہ غاتہ ٹھفرہ، او دام اے تالان کیرہ کہ علم دانا والائے امر تینا نتا بٹر کہ ، اوتہ آرام رسینگہ۔ تاکہ اوک مونی ترقی نا پلوا گھام خلنگ کپس ،او ننا دوآن پیشتمپس۔
اسہ بدمعاش زانی( گینگسٹر و ریپسٹ) کن دا ہیت ہچو معنی ئس تخپک کہ دا ننے آن ہزار وار چائنداری سرپندی تخک ،اونا نسخان رسیفنگ آن سماج اے راجے نخسان رسینگو۔ بلکہ اوک کوشست کیرہ کہ ننا جہالت ناسرپندی نا ہرخہ در ہیت تالان مریک ہموخہ فائدہ دوئی کننگ مریک ۔ اوک پارہ کہ اخہ در راج مظلوم مریک اوتیکن اوتا لٹ پھل کننگ اٹی پین آسراتی ودی مریک ۔
بدمعاشے دا ہیت تون ہچو واسطہ ئس افک کہ مونا امر تینا شامتون چناتیکن ارغ نا باخوئس ہتیک اوک دیہاڑی کیرہ ،بزغری ،نوکری کیرہ، اوک ہڑدے ارا تکلیف آن گزرینگرہ ،اوتا چناک شامتون پھڈا خل تفرہ خاچرہ،یا سیر پھٹ خاچرہ اوتا ویل کاٹم نا اوتا خل افک ۔اوک کسسے کسفر، دزی کیر ،قحبہ خانہ چلفرہ اوٹی تولر ،منشیات خلیر بہاکیر ، مسافراتہ لٹ پھل کیر ،جوآ کیر ،چین کستا خلیر ٹیکس ھلیر مخلوق اے خوار کیر، بس اوتیکن دے تا پوروی آ پیسہ ہتریر ۔ دا تینا خڑکنا مرے یا مرنا اونا تعلق اوتتون پیسہ او بدمعاشی نا اے ، داکان بیدس اوک کسس اے تپسہ ۔
اگہ اونا ہانڈی وال خرابی ٹی اونا اوار مننگان مونی انکار کیر تو اوتا خلنگ نا سپاری اے کسے ایترہ یا اوتہ جتا جتا خواہفنگ نا کسر پٹنگک ، تاکہ اوک تینا محفوظ او ایمنی نا ہندے یلہ کیرہ ،او غیر محفوظ مریر، اوتا شیطانی نا تالان آ دام اٹی آسانی ئٹ تمر، پد اٹی ہچو شاہد او ثبوت ہم سلپ کہ اوک اوتا دوتیان ضائع مسر ، خلنگار یا گوئنگار ۔
دا شیطانی آ عمل اے اوک داخاطران ہم زوت آن زوت کننگ نا کوششت کیرہ کہ لس مخلوق اوتامونا چہرہ ءِ خنار تو اوتا دوآن خلیفنگ لٹ کٹ نا کسر سلیک ،ہراڑتون اوار اوتا کمائی او سماج اٹی ساڑی برائی خرابی ہم ایسر مریک او مونی لس مخلوق نا ترقی انسانیت واپس مونا بریک ۔
مگر آزادی نا پڑا سلوکا تحریک ، تنظیم ،سنگت دہنا کم ظرف انگا کاریم نا سوچ ہم خلنگ کپک، دہن سوچ کننگ اوڑکن بھلو گناہ او بےعزتی ئس حساب مریک ، اوک سرپند مریرہ کہ تینا ذاتی لالچ نا سوبان کسس بیوس کننگا تو اونا سزا راج اے رسینگ، انتیکہ اوتا یقین اوتان پنک ، چاہئے غریب مرے یا امیر اگہ اوک نا مسخت تون ہم گرنچ مننگ کپسہ تو زور ئس افک ،اوتہ مجبور بیوس کننگپک کہ اوک چندہ ایتر یا کمک کیر،ہاں اوک تینا ویل اے اوتا مونان تخرہ کمک کننگ نہ کننگ اوتا زیہا ٹے، اوتا ہچو ز رئس افک ، نہ اوتا زیہا توفک کسس ٹھال کنگ کیک ،ہندائی سوبے کہ آجوئی پسند سنگت نا کاریم طریقہ کار آن آسانی اٹی بے خوف خطرہ اختلاف تخنگ مریک یا تینا جسمانی ،معاشی، معاشرتی خاندانی ارانا جنجال جان جوڑی نا سوبان ہمراہ داری کنگ مونی سلیک ولہ تحریک تنظیم اےمونی فائدہ اووڑ رسیفنگ کپک ہمووڑ اوک مونٹ رسیفیرہ تو اوتا خلاف شیطانی منصوبہ ٹہفنگ نا بجائے اونا ویلاتہ کم او مر کننگ اٹی اونا ہمراہ داری کننگک۔
اوتہ عزت احترام نا نذر اٹ جی جان کنگک۔ توفک نا ہندا اوک قلم اے کارمز کیر یا سیاست نا میدان اٹی گھام تخرہ اوتہ پروا مفک ۔انتیکہ اوتا مزل آجوئی اے ہروڑئٹ اوتہ مزل آ رسینگوئی مریک۔ اوک اگہ بزغری دکانداری ،باغبانی کیرہ مصخت اسٹ اے، اوک اسٹ ایلو کن آسانی ودی کیرہ ، او کسر نا پتاتہ اسٹ ایلو کن مرکیرہ ۔
اوک اسٹ ایلو کن جان ایترہ، اوتہ تینا سنگتان ہانڈی والان دا خوف مفک بدمعاش زانی نا سنگتانبار کہ اوک نہ بیرہ اوتہ بلکہ اوتا چنا او خاہوتے نخسان رسیفور،بلکہ اوتا استاک پین ڈڈ مریرہ کہ کنا سنگت کنا ساڑی مننگ او غیر حاضری ٹی اوتا پد ے سنبھالوراوتا ہر ویل ڈکھ اٹی اسہ نتا سلوک مرور دہن کہ اوک سلوکر ۔
اوتہ داہم غم مفک کہ کنا تغ اٹی ہننگان اوک سلوکا کشتی اے بڈیفور ،ہراٹی اوک ہم منزل آرسینگنگ کن تولوک او ہم سفر ار۔
مگ گینگسٹر وریپسٹ کن دا غٹ کتابی ہیت سلرہ،اوک اخہ در راج یا سنگت مظلوم کمزور مرے اودے ہموخہ در اوتہ ہموخہ یقین بریک کہ اوک کنا کسر اٹی مونا بننگ کپسہ پین تہ پین اوتہ داہم برداشت مفک کہ کسس کنے آن زیات کنیر بینر ، بیش آن اوک گاڈی او گاڈی آن جہاز اے رسینگر، اوتا شومئی قسمت کہ کسس سلوکو بیست سال نا کوٹ ئس بینہ اوتہ دا ہضم مفک کہ اوک انتکہ کنے آن زیبدار خنگرہ ، یا لس سنگت اوتہ انتکہ عزت احترام ایتنگے، مطلب اوٹی انسانیت شرافت انتکہ ودی مسنے نن تو اوتہ تینا شیطانی سوچ نا سوبان حیوان سہدارئس جوڑ کریسن انسانیت نا کسر آن مرکننگ کن وخت تسسن ، یعنی ہچ وڑ اوک خوش مفسہ کہ ننے آن کسس جوان پیشتمہ ۔ اوتا چناک نیاڑیک ننا جاہلاتان امر مونی کارہ ،
یقینا بھازا سوباتان نن کن نمکن دا آسانی ودی مریک کہ نن اسہ آجائی پسند او بدمعاش زانی سے نا فرق اے امر آسانی ئٹ کننگ کینہ او تہ سرپند مرینہ ۔
آسان آ لوظ آتیٹی پان تو اگہ کسس توفک والا نا حدا کائک تو اوک داوڑ سرپند مننگ کیرہ کہ دا زانی بدمعاش او دا آجوئی نا سپائی سے ۔
اگہ نن ڈکھ ئنا وختا اونا کوپہ غا کاٹم اے تخن است نا پھر ئٹ اوغنگ کین اوتا بن انگان ننا ویلاک کم مریر ننے ایمنی دوئی مرے، ننگ ناموس نا زیہا کسس ہیت کننگ کپ ،اوتہ کسس بد انگا نذر ئٹ ہننگ کپ ،نا خیسن پیہن سڑکا تموک مرے اودے کسس دوخلپ واپس رسینگہ ،تو دا جہدکار آجوئی پسند ئسے ۔ اگا داتا چپی نے ورندی دوئی مرے تو بدمعاش زانی ئس اوتہ سرپند مرک ،اوداہم چا کہ اوک بیرہ میل ئنا سل ئس بینانر، اصلیت اٹی اوک حیوانو خرما سے ار، اوتا کاریم بیرہ خلنگ پرغنگ ، غیر آباد کننگ ءِ. اوتا بننگان نا دو آن نا چنکا بھلا آسراتی ،نا سکون بال کیک۔ نی مچی ٹی مننگ نا باوجود تینے لاوارث بے وس لاچار سرپند مریسہ، نا ننگ ناموس نا عزت نیلام مریک ،کسے کسسینا پروا سلیپک ،باوہ پیرہ نا دستار ے ہر اسٹ ریڑ ایتک دود ربیدہ زبان عزت حیا ،نے آن پھلنگ ئک۔
اوتہ سرپند مننگ کن اگہ نن اودے پین آسان لوظا تیٹ بیان کین تو اودے داوڑ سرپند مرینہ کہ بدمعاش نا لخ اٹی ہروخت خیسن پیہن نا زمزیل فلمی اداکار بابا سنجیدت آن بار شاغوک او دوتا اوتیٹی خیسن و چاندی نا بھلا بھلا چھلواک شاغوک مریرہ ۔( اگہ مسلمان اسے تو دوٹی تہ بھلو تسبیح ئس ہم مریک ) اوک ہر وخت بیرہ نشان تننگ کن تینا دنتان تہ نشان ایترہ ،ولہ تہٹی اوک مکاری منافقت آن پھر مریرہ ،
اوتا مقابلہ اٹی جہد کار آجوئی پسند ،سادہ لباس، ٹھاٹ باٹ آن بے نیاز مریک نا ڈکھ ویل اٹی نا توار کننگان مست اوک یونس ایمرے آنبار سلوک مریرہ کہ نی بینگن ملاس یا ڈکھ نا آماچ تو افیس۔
منتوار،بلوچستان آجوئی زرمبش ( براہوئی )